Jakość Danych EPD: (Deklaracje Środowiskowe) Produktu są kluczowym narzędziem w ocenie wpływu produktów budowlanych na środowisko. Aby EPD były wiarygodne i dokładne, niezbędne jest pozyskanie wysokiej jakości danych. Poniżej przedstawiono kryteria jakości danych, źródła danych oraz najlepsze praktyki dotyczące zbierania danych.
Kryteria Jakości Danych
- Reprezentatywność czasowa:
- Opis: Dane powinny odzwierciedlać aktualne warunki produkcji. Obejmuje to okres zbierania danych, rok referencyjny oraz datę ważności danych.
- Przykład: Dane zbierane w okresie od 1 stycznia 2018 do 31 grudnia 2018 dla produkcji betonu.
- Reprezentatywność geograficzna:
- Opis: Dane powinny być reprezentatywne dla lokalizacji, w której odbywa się produkcja, użytkowanie i utylizacja produktu.
- Przykład: Dane dotyczące produkcji betonu w Polsce, uwzględniające lokalne źródła surowców i energii.
- Reprezentatywność technologiczna:
- Opis: Dane powinny odzwierciedlać rzeczywiste technologie stosowane w procesie produkcji.
- Przykład: Dane dotyczące technologii produkcji betonu, w tym zużycie energii i emisje z różnych technologii produkcji.
- Precyzja:
- Opis: Mierzy zmienność wartości danych w danej kategorii danych, często wyrażaną jako odchylenie standardowe.
- Przykład: Średnia wartość zużycia energii z odchyleniem standardowym dla produkcji betonu.
- Kompletność:
- Opis: Ocenia, czy wszystkie istotne dane wejściowe i wyjściowe zostały uwzględnione w analizie.
- Przykład: Bilans masy i energii dla procesu produkcji betonu, uwzględniający wszystkie surowce, produkty uboczne i emisje.
- Spójność:
- Opis: Ocenia, na ile jednolicie metodologia jest stosowana do różnych komponentów analizy.
- Przykład: Zastosowanie tych samych granic systemu i zasad alokacji dla wszystkich procesów w analizie cyklu życia (LCA).
- Źródła danych:
- Opis: Ocenia, skąd pochodzą dane i jak są one zbierane.
- Przykład: Dane z zakładów produkcyjnych, bazy danych LCI, raporty stowarzyszeń branżowych, literatura naukowa.

Źródła Danych
Dane Specyficzne:
- Dane z zakładów produkcyjnych: Bezpośrednio mierzone lub zbierane dane z konkretnych zakładów produkcyjnych, reprezentatywne dla jednego lub więcej procesów w granicach systemu.
- Dane z faktur i zmian zapasów: Dane dotyczące zużycia energii, materiałów, usług transportowych itp.
- Pomiary emisji: Dane dotyczące ilości i stężeń emisji z gazów spalinowych i ścieków.
Dane Ogólne:
- Bazy danych LCI: Dane z baz danych inwentaryzacji cyklu życia, które przeszły krytyczną weryfikację.
- Raporty stowarzyszeń branżowych i statystyki rządowe: Dane średnie dla branży, pochodzące z opublikowanych danych produkcyjnych, statystyk rządowych i raportów stowarzyszeń branżowych.
- Literatura naukowa: Dane z badań literaturowych, studiów inżynierskich i patentów.
Najskuteczniejsze Metody na Przyspieszenie Procesu Pozyskiwania Danych z Przedsiębiorstwa
Opracowanie Deklaracji Środowiskowej Produktu (EPD) wymaga dokładnego i systematycznego zbierania danych, co może być czasochłonne. Aby przyspieszyć ten proces, można zastosować kilka sprawdzonych metod. Poniżej przedstawiono najlepsze praktyki, które mogą pomóc w efektywnym i szybkim zbieraniu danych z przedsiębiorstwa.
Używanie Standardowych Arkuszy Zbierania Danych
- Opis: Stosowanie standardowych arkuszy zbierania danych ułatwia systematyczne gromadzenie informacji i zapewnia spójność danych.
- Przykład: Arkusze mogą zawierać pola do wypełnienia dotyczące zużycia energii, materiałów, emisji, odpadów itp.
Regularne Audyty i Kontrole Jakości
- Opis: Przeprowadzanie regularnych audytów wewnętrznych w celu weryfikacji dokładności i kompletności danych.
- Przykład: Audyty mogą obejmować sprawdzanie zgodności danych z rzeczywistymi procesami produkcyjnymi oraz identyfikację ewentualnych braków. np. ( przy audytach systemów zarządzania ISO 14001 oraz ISO 50001
Szkolenie Personelu
- Opis: Szkolenie pracowników odpowiedzialnych za zbieranie danych, aby zapewnić ich kompetencje i zrozumienie procesu.
- Przykład: Szkolenia mogą obejmować instrukcje dotyczące wypełniania arkuszy zbierania danych oraz korzystania z narzędzi do pomiaru emisji.
Automatyzacja Zbierania Danych
- Opis: Wykorzystanie systemów automatyzacji do zbierania danych bezpośrednio z maszyn i urządzeń produkcyjnych.
- Przykład: Systemy SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) mogą automatycznie zbierać dane dotyczące zużycia energii, emisji i innych parametrów procesowych.
Centralizacja Danych
- Opis: Tworzenie centralnej bazy danych, do której wszystkie zebrane dane są wprowadzane i przechowywane.
- Przykład: Centralna baza danych umożliwia łatwy dostęp do danych dla wszystkich zainteresowanych stron oraz ułatwia ich analizę i raportowanie.
Wykorzystanie Oprogramowania LCA
- Opis: Korzystanie z zaawansowanego oprogramowania do modelowania cyklu życia (LCA), które umożliwia dokładne i efektywne przetwarzanie danych.
- Przykład: Oprogramowanie takie jak SimaPro, GaBi czy OpenLCA może automatycznie przetwarzać dane i generować raporty LCA.
Współpraca z Dostawcami i Partnerami
- Opis: Współpraca z dostawcami surowców i partnerami logistycznymi w celu uzyskania specyficznych danych dotyczących ich procesów.
- Przykład: Dostawcy mogą dostarczać dane dotyczące zużycia energii, emisji i innych parametrów związanych z produkcją surowców.
Wykorzystanie Danych Historycznych
- Opis: Wykorzystanie danych historycznych z poprzednich lat, jeśli są one reprezentatywne dla aktualnych warunków produkcji.
- Przykład: Dane z poprzednich lat mogą być użyte, jeśli nie nastąpiły znaczące zmiany w procesach produkcyjnych.
Zastosowanie Metod Statystycznych
- Opis: Wykorzystanie metod statystycznych do uśredniania danych z różnych źródeł i okresów.
- Przykład: Metody takie jak analiza regresji mogą pomóc w uśrednianiu danych i identyfikacji trendów.
Podsumowanie
Przyspieszenie procesu zbierania danych do opracowania EPD wymaga zastosowania różnych metod i narzędzi, które zapewnią efektywność i dokładność. Używanie standardowych arkuszy zbierania danych, regularne audyty, szkolenie personelu, automatyzacja, centralizacja danych, wykorzystanie oprogramowania LCA, współpraca z dostawcami, wykorzystanie danych historycznych oraz zastosowanie metod statystycznych to najlepsze praktyki, które mogą znacznie usprawnić ten proces. Dzięki temu EPD mogą dokładnie odzwierciedlać wpływ produktów na środowisko, wspierając zrównoważone budownictwo.