Audyt EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance
Zaawansowana Weryfikacja Danych Środowiskowych dla Wyrobów Budowlanych.
Zapewnij pełną zgodność z Rozporządzeniem CPR poprzez weryfikację danych środowiskowych u źródła. Nasz audyt w Systemie 3+ to najwyższy standard zapewnienia, prowadzony przez Multicert jako operatora programu działającego w oparciu o akredytację PCA (ISO/IEC 17065) w zakresie certyfikacji wyrobów budowlanych, który potwierdza rzetelność danych dla całego łańcucha wartości.

Cele i Zakres Audytu EPD+
Audyt na miejscu jest procesem weryfikacji mającym na celu potwierdzenie rzetelności danych środowiskowych oraz zgodności z wymaganiami prawnymi i normatywnymi.
Integralność Danych
Potwierdzenie, że dane wsadowe do analizy LCA, zbierane w zakładzie, są dokładne, kompletne i zgodne ze stanem faktycznym.
Zgodność z CPR
Weryfikacja procesów w ramach Systemu 3+, zgodnie z Rozporządzeniem (UE) 2024/3110, w celu wydania sprawozdania z walidacji.
Przygotowanie do DPP
Dostarczenie wiarygodnych, zwalidowanych u źródła danych, które stanowią fundament dla Cyfrowego Paszportu Produktu (DPP).
Dla Całego Sektora Budowlanego
Nasz audyt jest przeznaczony dla wszystkich producentów wyrobów budowlanych, którzy dążą do osiągnięcia najwyższego standardu transparentności i chcą w sposób bezsporny udowodnić swoje zaangażowanie w zrównoważony rozwój.
Metody Weryfikacji Deklaracji Środowiskowych
Weryfikacja Zdalna (Desk-Audit)
- Zakres: Weryfikacja raportu LCA pod kątem zgodności z normami (np. EN 15804).
- Metoda: Zdalna analiza dokumentacji dostarczonej przez producenta.
- Rezultat: Standardowa, wiarygodna deklaracja środowiskowa.
Audyt na Miejscu EPD+ | CPR 3+
- Metoda: Audyt w zakładzie, obejmujący inspekcję ZKP (dla systemów 1+/2+) oraz walidację danych środowiskowych u źródła (System 3+).
- Zgodność: Zgodność z EN 15804+A2 oraz zharmonizowanymi c-PCR (Norma Europejska).
- Rezultat: Deklaracja o najwyższym poziomie zapewnienia, potwierdzona sprawozdaniem z walidacji.
Etapy Procesu Audytu i Walidacji
Etap 1: Audyt Dokumentacji (Desk Audit)
Proces rozpoczyna się od zdalnej weryfikacji raportu LCA i deklaracji EPD. Dla wyrobów w systemie 1+ i 2+, ocenie podlega również dokumentacja systemu Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP).
Etap 2: Audyt na Miejscu (On-Site)
Niezależny audytor przeprowadza inspekcję w zakładzie. Zakres audytu, prowadzony zgodnie z normą ISO 19011, jest elastycznie dostosowany do systemu oceny wyrobu:
• Dla Systemów 1+ i 2+: Pełny audyt obejmujący ocenę ZKP oraz walidację danych środowiskowych (System 3+).
• Dla Systemów 1, 3 i 4: Audyt koncentruje się na walidacji danych środowiskowych (System 3+), może być zintegrowany z audytem ISO.
Etap 3: Raportowanie i Publikacja
Po pomyślnym audycie otrzymują Państwo raport z audytu ZKP oraz sprawozdanie z walidacji danych środowiskowych. Deklaracja jest publikowana z najwyższym oznaczeniem wiarygodności.
Nasza Unikalna Metodyka: Analiza Kontekstu Operacyjnego (AKO/OCA)
Audyt EPD+ to więcej niż weryfikacja dokumentów. To dogłębna analiza oparta na naszej autorskiej, sformalizowanej metodyce, która stanowi o unikalnej wartości procesu i gwarantuje najwyższą wiarygodność danych. Proces ten opiera się na pięciu kluczowych filarach.
Audyt EPD+: Fundament Cyfrowego Paszportu Produktu (DPP)
Nowe rozporządzenie CPR wprowadza rewolucję cyfrową w budownictwie. Kluczowym elementem będzie **Cyfrowy Paszport Produktu (DPP)** – zbiór dynamicznych danych o wyrobie.
Fundamentem wiarygodnego DPP nie mogą być dane jedynie zadeklarowane; muszą to być dane **zwalidowane**. Audyt EPD+ na miejscu, potwierdzający rzetelność danych pierwotnych u źródła, jest niezbędnym procesem, który czyni Państwa dane "DPP-ready". To strategiczne przygotowanie na nieuniknioną cyfrową przyszłość branży.
Scenariusze Zastosowania Audytu Walidacyjnego
Usługa EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance jest elastyczna i może być wdrożona na różnych etapach Państwa drogi do pełnej transparentności środowiskowej.
1. Przed Opracowaniem EPD
Jeśli planują Państwo stworzenie nowej deklaracji EPD, audyt na miejscu może być przeprowadzony jako pierwszy krok. Walidujemy Państwa system zbierania danych, co daje pewność, że dane wejściowe do przyszłej analizy LCA będą rzetelne i zgodne z wymogami.
Rezultat: Zwalidowany system, stanowiący podstawę do opracowania rzetelnej deklaracji EPD.
2. Dla Istniejącej Deklaracji EPD
Jeżeli posiadają Państwo już gotową, zweryfikowaną w trybie desk-audit deklarację EPD, nasz audyt na miejscu służy jako zaawansowany proces weryfikacji. Audytor potwierdza u źródła prawdziwość danych użytych w oryginalnym raporcie LCA.
Rezultat: Potwierdzenie rzetelności istniejącej EPD i podniesienie jej wiarygodności.
3. Transfer z EPD do EPD+
To najczęstszy scenariusz. "Transfer" to proces podniesienia statusu Państwa standardowej EPD do najwyższego poziomu EPD+. Po pomyślnym audycie na miejscu, Państwa istniejąca deklaracja otrzymuje oficjalne sprawozdanie z walidacji i jest publikowana ze znakiem EPD+.
Rezultat: Pełna zgodność z Systemem 3+ i najwyższy poziom wiarygodności na rynku.
Przykładowe Sprawozdanie z Audytu
Nasz proces audytu opiera się na międzynarodowych normach, co zapewnia jego obiektywność i rzetelność. Zapoznaj się z fragmentem przykładowego sprawozdania, aby zobaczyć szczegółowy zakres i wynik naszych działań.
Pytania i odpowiedzi (FAQ)
Czy mogę "przenieść" (zrobić transfer) istniejącą deklarację EPD do standardu EPD+?
Tak, oczywiście. Jest to jeden z głównych i najczęstszych scenariuszy, dla których została stworzona nasza usługa.
"Transfer" w tym kontekście nie oznacza tworzenia EPD od nowa, ale podniesienie wiarygodności i statusu już istniejącej deklaracji poprzez dodatkowy, kluczowy etap – audyt na miejscu. Proces ten polega na weryfikacji u źródła danych pierwotnych (zużycie energii, surowców), które zostały użyte w oryginalnym opracowaniu. Po pomyślnym audycie, istniejąca deklaracja otrzymuje sprawozdanie z walidacji i jest publikowana ze znakiem EPD+, komunikując rynkowi najwyższy poziom zapewnienia.
Czym jest Analiza Kontekstu Operacyjnego (AKO) i jak wyróżnia ona audyt EPD+?
Analiza Kontekstu Operacyjnego (AKO), lub z ang. Operational Context Analysis (OCA), to unikalny moduł audytu EPD+, który wykracza poza standardową weryfikację dokumentów. Jest to ocena, czy zadeklarowane dane środowiskowe są wiarygodne i spójne z **realiami technologicznymi, produktowymi, ekonomicznymi i logistycznymi danego sektora**.
Audytor, wykorzystując swoją głęboką wiedzę branżową, ocenia nie tylko, *czy* dane są poprawnie zapisane, ale przede wszystkim, *czy mają one sens*. Obejmuje to m.in.:
- Analizę Technologiczną: Porównanie zadeklarowanego zużycia mediów z benchmarkami dla danej technologii.
- Analizę Logistyczną: Ocenę realności scenariuszy transportowych w oparciu o lokalizację zakładu, dostępną infrastrukturę (np. bocznica kolejowa) i ograniczenia (np. tonażowe).
- Analizę Ekonomiczną: Ocenę, czy zadeklarowane procesy (np. transport niskowartościowych surowców na duże odległości) są ekonomicznie uzasadnione.
To właśnie ten poziom weryfikacji, oparty na praktycznej znajomości branży, stanowi o unikalnej wartości audytu EPD+ i czyni go najbardziej wiarygodnym systemem na świecie.
Po co właściwie potrzebny jest audyt na miejscu, skoro dane można zweryfikować zdalnie?
To fundamentalna różnica między standardową weryfikacją a rozszerzonym zapewnieniem. Weryfikacja zdalna (desk-audit) odpowiada na pytanie: "Czy przedstawione dokumenty są spójne i czy obliczenia są poprawne?". Audyt na miejscu odpowiada na znacznie ważniejsze pytanie: "Czy dane w tych dokumentach są prawdziwe?".
Tylko audytor na miejscu jest w stanie zweryfikować:
- Infrastrukturę pomiarową: Czy liczniki energii posiadają ważną kalibrację? Czy wagi surowców działają poprawnie?
- Proces zbierania danych: W jaki sposób dane są odczytywane i raportowane? Czy istnieje ryzyko błędu ludzkiego?
- Kontekst operacyjny: Czy zadeklarowane zużycie mediów jest realistyczne dla danej technologii i skali produkcji?
Co najważniejsze, nowe Rozporządzenie CPR w ramach Systemu 3+ wprost wymaga "wstępnej inspekcji zakładu produkcyjnego" w celu walidacji danych środowiskowych. Audyt na miejscu nie jest więc tylko "dobrą praktyką", ale staje się formalnym wymogiem dla uzyskania najwyższego poziomu zapewnienia zgodności.
Czy 'hot spot' może dotyczyć również źródła pochodzenia energii, a nie tylko jej zużycia?
Tak, to kluczowe rozróżnienie. Wpływ na środowisko 1 kWh energii elektrycznej jest diametralnie różny w zależności od jej źródła (węgiel, OZE). W procesie weryfikacji mamy podział ról:
- Audytor na miejscu weryfikuje **ilość** zużytej energii (kWh) na podstawie liczników i faktur. Jeśli firma deklaruje zakup zielonej energii, audytor weryfikuje również certyfikaty pochodzenia.
- Weryfikator LCA (desk-audit) sprawdza, czy do zweryfikowanej ilości energii zastosowano prawidłowy **współczynnik emisyjności**, który odzwierciedla jej rzeczywiste źródło (np. polski miks energetyczny lub 100% OZE).
Ten dwuetapowy proces zapewnia, że finalna deklaracja EPD precyzyjnie odzwierciedla realny wpływ środowiskowy związany ze zużyciem energii.
Czym dokładnie jest 'hot spot' w kontekście audytu – miejscem weryfikacji czy kluczowym procesem?
"Hot spot" to termin z analizy LCA, który oznacza kluczowy proces, surowiec lub strumień energii, który stanowi **największe obciążenie dla środowiska** w cyklu życia produktu. Nie jest to więc dowolne miejsce, ale obszar o największym znaczeniu.
Rola audytora polega na tym, aby na podstawie analizy LCA i swojego doświadczenia zidentyfikować te kluczowe procesy (hot spoty), a następnie udać się do konkretnych **miejsc** w zakładzie, aby zweryfikować dane, które je opisują. Skupienie audytu na hot spotach to fundament efektywnej i rzetelnej weryfikacji, zgodny z metodyką opartą na analizie ryzyka.
Podsumowując: hot spot to **cel** audytu (najważniejszy proces/zasób), a konkretne miejsce w zakładzie to **środek** do jego weryfikacji.
Czy audytor ZKP musi być ekspertem od LCA, aby skutecznie walidować dane do EPD?
To kluczowe rozróżnienie. Nowe rozporządzenie CPR (Art. 15) zakłada, że w przyszłości producent będzie korzystał z ustandaryzowanego kalkulatora dostarczonego przez UE, który ujednolici obliczenia. Jednak ten kalkulator będzie wymagał wprowadzenia rzeczywistych danych z zakładu (danych pierwotnych).
W tym modelu mamy jasny podział ról:
- Kalkulator UE (i ekspert LCA) odpowiada za poprawność metodologiczną obliczeń i dane tła.
- Audytor na miejscu (ekspert od procesu) nie musi znać się na LCA. Jego niezastąpioną rolą w Systemie 3+ jest weryfikacja "u źródła", czy dane pierwotne, które producent wprowadza do kalkulatora, są prawdziwe. Dzięki znajomości technologii i norm produktowych, potrafi on wychwycić anomalie (np. weryfikując listy dostawców, odczyty liczników czy raporty zużycia), zapewniając integralność danych wejściowych.
Audytor jest więc gwarantem, że rzetelny wynik (EPD) powstaje na podstawie rzetelnych danych, co stanowi fundament całego systemu.
Nowe CPR wdraża wskaźniki stopniowo, a Zielone Zamówienia Publiczne mogą wymagać więcej. Jak się do tego odnieść?
To kluczowa kwestia. Rozporządzenie CPR (UE) 2024/3110 wprowadza obowiązkowe wskaźniki etapami, definiując minimum prawne. Jednakże, Art. 83 tego samego rozporządzenia wprost pozwala zamawiającym w ramach Zielonych Zamówień Publicznych na ustanawianie "ambitniejszych wymagań", w tym żądania dodatkowych wskaźników.
Program EPD Polska, wymagając od razu pełnej zgodności z normą EN 15804+A2, zabezpiecza Państwa przed taką sytuacją. Nasza usługa EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance jest przeznaczona dla liderów rynku. Posiadając pełną, zwalidowaną deklarację EPD, są Państwo gotowi nie tylko na spełnienie minimum prawnego, ale także na udział w najbardziej wymagających zielonych przetargach.
Czym różni się walidacja od weryfikacji i dlaczego wynik audytu to "sprawozdanie z walidacji"?
To precyzyjna i kluczowa obserwacja. W naszym procesie, zgodnie z normą ISO/IEC 17029, te dwa terminy mają ścisłe znaczenie:
- Weryfikacja (dotyczy przeszłości): Audyt na miejscu weryfikuje (potwierdza prawdziwość) Państwa historycznych danych, które zostały użyte do stworzenia istniejącej deklaracji EPD.
- Walidacja (dotyczy przyszłości): Audyt jest jednocześnie procesem walidacji, ponieważ potwierdza wiarygodność całego Państwa systemu zbierania danych. Oznacza to, że zwalidowane dane i procesy mogą być z zaufaniem użyte w przyszłości – na przykład do tworzenia kolejnych EPD, aktualizacji istniejących, czy zasilania Państwa wewnętrznych kalkulatorów.
Dlatego, mimo że rdzeniem audytu jest weryfikacja danych, oficjalny dokument końcowy, zgodnie z terminologią nowego CPR dla Systemu 3+, nosi nazwę sprawozdania z walidacji. Potwierdza on nie tylko rzetelność jednej, konkretnej EPD, ale także wiarygodność całego systemu raportowania na przyszłość.
Na jakich normach opiera się metodyka audytu Multicert?
Nasza metodyka opiera się na hierarchii międzynarodowych standardów, co gwarantuje najwyższy poziom profesjonalizmu. Fundamentem jest nasza akredytacja:
-
Fundament Programu: ISO/IEC 17065
To nadrzędna norma dla Multicert jako operatora programu. Potwierdza ona nasze kompetencje, bezstronność i spójność działania jako jednostki certyfikującej wyroby. Jest to Państwa gwarancja, że cały proces jest obiektywny i zgodny z międzynarodowymi wymogami. -
Standardy Procesu Audytu, Inspekcji i Weryfikacji (Jak audytujemy?): W ramach naszego akredytowanego systemu, stosujemy szczegółowe normy dla konkretnych działań:
- ISO 19011: Wytyczne do audytowania systemów zarządzania (ZKP, ISO 9001, etc.).
- ISO/IEC 17020: Wymagania dla jednostek inspekcyjnych, stosowane podczas oceny na miejscu.
- ISO/IEC 17029: Zasady dla walidacji i weryfikacji, kluczowe w procesie potwierdzania danych środowiskowych (System 3+).
-
Standardy Merytoryczne Oceny (Co weryfikujemy?): To fundament weryfikowanych danych:
- EN 15804+A2: Podstawowa norma europejska dla EPD wyrobów budowlanych.
- Zharmonizowane c-PCR (Norma Europejska): Zasady Kategorii Produktu, które gwarantują porównywalność wyników.
Brakuje polskich danych LCI w bazach. Co mam zrobić i jak EPD Polska może pomóc?
To kluczowy problem, którym aktywnie się zajmujemy. Do czasu publikacji oficjalnych, regionalnych zbiorów danych (których opracowanie wspieramy), najlepszą strategią jest maksymalizacja zbierania własnych danych pierwotnych z zakładu i transparentne dokumentowanie użytych danych wtórnych. Nasz audyt na miejscu (System 3+) jest idealnym narzędziem do walidacji tego procesu. Weryfikujemy rzetelność Państwa danych i metodologii, dając najwyższą możliwą wiarygodność EPD w obecnych warunkach. Jednocześnie, decydując się na współpracę, wspierają Państwo naszą inicjatywę budowy polskiej bazy danych LCI.
Czym dokładnie jest System 3+ i jak się ma do Państwa usługi?
System 3+ to nowy, specjalistyczny system wprowadzony przez rozporządzenie (UE) 2024/3110, dedykowany wyłącznie walidacji oceny zrównoważenia środowiskowego. Nasza usługa 'CPR 3+ Extended Assurance' w pełni go implementuje. Oznacza to, że oprócz audytu ZKP (dla właściwości użytkowych), nasz audytor na miejscu weryfikuje dane wejściowe do Państwa analizy LCA, co kończy się wydaniem oficjalnego sprawozdania z walidacji. Daje to najwyższy możliwy poziom wiarygodności Państwa deklaracji EPD.
Mój wyrób jest w systemie 1, 3 lub 4. Czy audyt Systemu 3+ na miejscu mnie dotyczy?
Tak, walidacja danych środowiskowych w Systemie 3+ dotyczy wszystkich wyrobów, dla których tworzona jest deklaracja EPD zgodna z nowym CPR, niezależnie od systemu oceny właściwości użytkowych. Kluczowe jest to, jak przeprowadzany jest audyt na miejscu:
W przypadku, gdy audyt Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) nie jest wymagany (systemy 1, 3, 4), audyt na miejscu koncentruje się wyłącznie na walidacji danych środowiskowych. Może on odbyć się jako:
• Audyt zintegrowany z istniejącymi systemami zarządzania (np. ISO 9001, ISO 14001, ISO 50001).
• Odzielny audyt walidacyjny w ramach usługi EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance.
W obu przypadkach celem jest weryfikacja danych u źródła i wydanie oficjalnego sprawozdania z walidacji.
Czy program CPR 3+ dotyczy wszystkich wyrobów budowlanych?
Czy usługa dotyczy tylko wyrobów budowlanych?
Czy audyt można połączyć z audytem ISO 9001, 14001 lub 50001?
Zdecydowanie tak. Jest to nie tylko możliwe, ale i bardzo efektywne. Systemy zarządzania jakością (ISO 9001), środowiskowego (ISO 14001) czy energią (ISO 50001) wymagają systematycznego zbierania i monitorowania danych (np. zużycie surowców, energii), które są kluczową podstawą do deklaracji EPD.
Działania weryfikacyjne w ramach audytu na miejscu mogą zostać przeprowadzone jako oficjalne rozszerzenie Państwa regularnego audytu nadzoru ISO. Taką usługę zleca się Operatorowi Programu - firmie Multicert Sp. z o.o.
Zapytanie o Proces Audytu
Prosimy o kontakt w celu uzyskania szczegółowych informacji na temat przebiegu i zakresu audytu EPD+ dla Państwa organizacji.
EPD+
SPRAWOZDANIE Z AUDYTU I WALIDACJI
System EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance

1 Cel, Zakres i Kryteria Audytu
Celem audytu była walidacja danych środowiskowych dla wyrobu "Beton Towarowy C25/30", w celu potwierdzenia rzetelności danych wsadowych do analizy LCA w ramach Systemu 3+ (Rozporządzenie UE 2024/3110).
Kryteria audytu:
• Wymagania normy produktowej: PN-EN 206+A2:2021-08 (w zakresie ZKP).
• Wymagania LCA: PN-EN 15804+A2:2022-08 oraz c-PCR: PN-EN 16757:2017-10.
• Wymagania systemowe: ISO/IEC 17029, ISO 19011.
2 Podsumowanie dla Kierownictwa
Przeprowadzony audyt potwierdził, że system Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) w Betonex Sp. z o.o. jest wdrożony i skutecznie nadzorowany, co zapewnia spójność właściwości technicznych betonu. Weryfikacja danych wsadowych do analizy LCA (hot spotów) wykazała wysoką zgodność z danymi rzeczywistymi. Stwierdzono jedną niezgodność mniejszą dotyczącą procedury monitorowania transportu. System zbierania danych stanowi wiarygodną podstawę do opracowania Deklaracji Środowiskowej Produktu (EPD).
3 Zastosowana Metodyka Audytu
Audyt został przeprowadzony w oparciu o normy produktowe i systemowe. Walidacja danych środowiskowych w Systemie 3+ była realizowana poprzez Analizę Kontekstu Operacyjnego (AKO/OCA), w ramach której weryfikowano dane dla kluczowych hot spotów, integrując ustalenia z weryfikacji ZKP.
Kluczowy element metodyki: Weryfikacja zgodności receptur betonu (zgodnie z PN-EN 206) posłużyła jako bezpośredni dowód dla walidacji danych o zużyciu surowców (cementu, kruszyw) w module A1 i A3 analizy LCA (zgodnie z PN-EN 16757).
4 Szczegółowe Ustalenia z Audytu
4.1 Weryfikacja Zakładowej Kontroli Produkcji
Receptury i Dozowanie: Stwierdzono zgodność receptur w systemie sterowania węzłem betoniarskim z wymaganiami dla klasy C25/30. Zapisy z kalibracji wag są kompletne i aktualne. Potwierdzono identyfikowalność partii cementu i kruszyw.
4.2 Walidacja Danych Środowiskowych
Weryfikacja danych koncentrowała się na zidentyfikowanych hot spotach.
Hot Spot (Proces/Zasób) | Weryfikowany Parametr | Dowód z Audytu | Status |
---|---|---|---|
Cement (Moduł A1) | Dane środowiskowe dla cementu CEM II | Weryfikacja krzyżowa EPD dostawcy z dokumentami dostawy (WZ). | Zgodny |
Produkcja (Moduł A3) | Zużycie energii elektr. (kWh/m³) | Porównanie odczytów z licznika L-02 z fakturami i danymi w LCA. Odchylenie <1%. | Zgodny |
Transport (Moduł A4) | Średnia odległość dostawy (km) | Brak udokumentowanej metodyki wyliczania średniej. Dane oparte na estymacji. | Niezgodność Mniejsza |
5 Konkluzja i Wniosek Końcowy
Wniosek: Po wdrożeniu działań korygujących dla stwierdzonej niezgodności, dane źródłowe i procesy produkcyjne zostaną uznane za rzetelne i stanowiące wiarygodną podstawę dla opracowania deklaracji EPD. System zbierania danych, po usunięciu usterki, będzie zgodny z wymaganiami Systemu 3+.
6 Możliwości Doskonalenia (OFI)
OFI-1 (Optymalizacja Receptur): Rozważenie analizy zastosowania cementów o niższej zawartości klinkieru (np. CEM III) w celu potencjalnej redukcji śladu węglowego.
OFI-2 (Dane od Dostawców): Włączenie do procedury oceny dostawców wymogu dostarczania deklaracji EPD dla kruszyw w celu zwiększenia dokładności obliczeń w module A1.
Jan Kowalski
Jan Kowalski
Audytor Wiodący CPR (System 3+)
Dokument programu EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance | Operator: Multicert Sp. z o.o.
© 2025 Multicert Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone. | Strona 1 z 1
Metodyka EPD Polska: Analiza Kontekstu Operacyjnego (AKO)
EPD Poland Methodology: Operational Context Analysis (OCA)
1. Wprowadzenie / Introduction
Niniejszy dokument określa wymagania dla procesu Analizy Kontekstu Operacyjnego (AKO / ang. OCA), stanowiącego integralną i obligatoryjną część audytu na miejscu w ramach programu EPD+ | CPR 3+ Extended Assurance.
Celem AKO jest zapewnienie, że dane pierwotne, stanowiące podstawę do opracowania Deklaracji Środowiskowej Produktu (EPD), są nie tylko zgodne z przedstawioną dokumentacją, ale przede wszystkim wiarygodne, reprezentatywne i spójne z realiami technologicznymi, produktowymi, ekonomicznymi i logistycznymi działalności producenta. Metodyka ta stanowi kluczowe narzędzie w prewencji greenwashingu, poprzez konfrontację zadeklarowanych danych z rzeczywistością operacyjną.
5. Wymagania dotyczące Procesu AKO / Requirements for the OCA Process
5.1 Analiza Technologiczna / Technological Analysis
Audytor ocenia, czy zadeklarowane zużycie zasobów jest spójne z zainstalowaną w zakładzie technologią.
PRZYKŁAD: Producent wełny mineralnej zadeklarował bardzo niskie zużycie gazu w procesie topienia. Audytor na miejscu stwierdza, że linia produkcyjna pochodzi z lat 90. i nie była modernizowana. Porównując deklarowane zużycie z benchmarkami dla tej generacji technologii, audytor identyfikuje anomalię i prosi o dodatkowe dowody (np. zapisy z przepływomierzy, świadectwa kalibracji), aby zweryfikować, czy tak niska wartość jest technicznie możliwa.
5.2 Analiza Logistyczna / Logistical Analysis
Audytor ocenia realność zadeklarowanych scenariuszy transportowych.
PRZYKŁAD: Producent betonu deklaruje 30% transportu kruszyw koleją. Analiza zdjęć satelitarnych i wizja lokalna wykazują, że zakład nie posiada i nigdy nie posiadał bocznicy kolejowej, a najbliższy terminal przeładunkowy znajduje się 50 km dalej. Audytor kwestionuje realność tego scenariusza jako niemożliwego do zrealizowania w praktyce operacyjnej.
5.3 Analiza Produktowa i Materiałowa / Product and Material Analysis
Audytor ocenia spójność danych materiałowych LCA z danymi z systemu kontroli produkcji.
PRZYKŁAD: Producent płyt gipsowo-kartonowych deklaruje w EPD 25% zawartości gipsu z recyklingu. Audytor w ramach weryfikacji ZKP i analizy materiałowej sprawdza dokumenty dostaw (WZ) oraz zapisy produkcyjne z mieszalni. Stwierdza, że rzeczywisty, średnioroczny udział gipsu z recyklingu waha się w przedziale 18-22%. Zadeklarowana wartość 25% zostaje uznana za niereprezentatywną.
5.4 Analiza Ekonomiczna / Economic Analysis
Audytor ocenia ekonomiczną zasadność zadeklarowanych scenariuszy.
PRZYKŁAD: Producent kostki brukowej deklaruje transport piasku (surowca ciężkiego i niskowartościowego) z kopalni oddalonej o 300 km. Audytor, w ramach analizy ekonomicznej, kwestionuje ten scenariusz, argumentując, że koszt transportu wielokrotnie przewyższyłby wartość samego surowca, czyniąc finalny produkt niekonkurencyjnym cenowo. Audytor prosi o wyjaśnienie, czy był to przypadek jednostkowy, czy standardowa praktyka.
5.5 Analiza Systemu Zbierania Danych / Data Collection System Analysis
Audytor ocenia wiarygodność infrastruktury i procesów pomiarowych.
PRZYKŁAD: Audytor prosi o przedstawienie świadectwa wzorcowania wagi, na której ważone są odpady produkcyjne (kluczowy hot spot). Okazuje się, że termin ostatniego wzorcowania minął rok temu. Audytor stwierdza niezgodność, ponieważ brak jest dowodu na dokładność pomiarów, co podważa wiarygodność danych o ilości odpadów.